Idyllisch aan een bocht van de Altmühl gelegen- de rivier die het bijzonder mooie natuurpark „Altmühltal“ zijn naam gaf- ligt de mittelfränkische kleine stad Pappenheim.
Ongeveer een autouurtje zuidelijk van Nürnberg presenteert zich hier in het hart van bayern een stadje, in die de geschiedenis en het moderne zich.de hand rijkt.
Het is ons een vreugde u hier onze „heimatstadt Pappenheim“, zijn geschiedenis, zijn persoonlijkheid en zijn mensen te mogen voorstellen.
Eerstmalig officieel genoemd wordt Pappenheim in het jaar 802. Desondanks hadden zich Kelten al 400 v. Chr. op het vruchtbare land aan de Altmühlbocht gevestigd.
De schenking ,die van een zwitserse weduwe uitging ,van „vermogen en bezit in en om Pappenheim“ aan het Klooster St. Gallen, legde de grondsteen voor de stad Pappenheim. De verbinding van het Klooster St. Gallen was oorzakelijk voor de bouw der Galluskirche- nu het oudste gebouw Pappenheims en de oudste romaanse kerk in Mittelfranken.
Om de Galluskirche heen,vormde zich om de Jaarduizendwende een vroege dorpskern.
Mit de bouw van de burg Pappenheim in het midden van het elfte jaarhondert verlagertenzich steeds mehr bewooners hun thuis in de buurt van de burg. Deze was vanaf deze tijd zit van het Graafengeslacht van „zu Pappenheim“, die vanaf midden het 15e jaarhondert de titel „Reichserbmarschalls“ dragen mochten. De familiegeschiedenis von“Zu Pappenheim“ benadrukt over de eeuwen weg de stad en haar omgeving over lange tijd.
Niet alleen de, tot vandaag het stadtcentrum karaktiserende, historische gebouwen, zoals b.v. Het oude en nieuwe Slot ( van Leo Klenze ontworpen) of de over de stad monumentaal ragende Burg bekonden van de betekenis in de geschiedenis van Pappenheim en haar persoonlijkheden.
Ook in de cultuur laat de pappenheimer aadel zijn sporen. Het beroemde gezegde „daran kenne ich meine Pappenheimer“ (uit het Drama van Schiller „wallensteins Tod) hoort inmiddels bij het repertoire van ieder spreukliefhebber.
Talrijke Exposities in de Musea en op de open plaatsen van de Burg Pappenheim vertellen vandaag over het leven in de tijd van de graafen en Reichserbmarschälle. Op bijzondere wijze laat het jaarlijks plaatsvindende Ritterturnier het middeleeuw weer opleven. Zo is er in Pappenheim met zijn Burganlage de musea en de talrijke historische gebouwen veel voor de geintereseerde gast te ontdekken.
De zonnige terassen en „Biergärten“ van de straatencafes, kroegen en restaurants nodigen uit om een gezellige rust te maken en bieden de passende omgeving om in vrolijke ronde de dag ontspannt uit te laten klingen. Voor langer verblijf zoals voor een nacht is er voor ieder het passende aanbod Van eenvoudig tot exclusief bevind zich op de lijst der hotels, vakantiewoningen en pensioenen het juiste voor ieder aanspreuk en portemonnaie.
Na een rustige nacht nodigt Pappenheim uit aan zijn vele vrijetijdsaanbiedingen deel te nemen en beloofd een bijzondere dag. Wie graag de natuur geniet, begint vanuit Pappenheim een spannende wandel of fietstour op goed aangelegde wandelwegen of geniet de mooie rivierloop van de Altmühl bij een gezellige bootstour.
Zwemplezier voor groot en klein beloofd het pappenheimer zwembad. En de kultuur geinteresserde gast zal het museum van de kunstenaar en tekenaar Heinrich W. Mangold bijzonder interessant vinden.De talrijke jaarlijks zich herhalende historische spelen en voorstellingen, zoals bijvoorbeeld het Ritterturnier, de „Nacht der Gaukler“of de „Burgweihnacht“ zijn ook bijzonder aantrekkelijk.
Ook voor die mensen die vakantie en beelding op aangename wijze willen verbinden, is Pappenheim een goed doel..
Die Evangelische Landvolkshochschule Pappenheim is met zijn“ Hochseilpark“ (Klimpark) en zijn brede keus uit aanbiedingen rond om familie, jeugd en bejaarden een attractive gastgever.
Opgrond van zijn geographische goede situatie bied Pappenheim zich ook als uitgangspunt voor exkursies in Naturpark Altmhltal aan. In de nadere omgeving zijn er veel aatraktive ausflugsziele: goed uitgebouwde fiets-en wandelwegen voeren de bezoekers door de dorpen van Pappenheim zoals Bieswang, Geislohe, Göhren,Neudorf, Ochsenhart, Osterdorf, Übermatzhofen en Zimmern.
Rond 7 kilometer von Pappenheim weg ligt de buurstad Treuchtlingen met zijn Heilquellen in de Altmühltherme, welk omvassend vrijetijd-, en wellness aanbied. Verder in richting noorden is de Kreisstadt (hoofdstad van Landkreis Weißenburg-Gunzenhausen) direkt aan de duitse Limes-Straat gelegen, met het Römermuseum, het Römerkastell „Regio Biriciana“. Hier beleeft u de rooms-antieke geschiedenis van dichtbij.
Nog verder terug in de verleden tijden voeren de Fossilien uit de Steengroeven in en om Solnhofen. De rond 6 kilometer van Pappenheim gelegen plaats werd als vondplaats van de „Archeopterix“(oervogel) wereldberoemd en is nu een belangerijk standoort van de industrie om de steengroeves.
De Archaeopterix en verdere spektakulare Fossilienvonden zijn er in het „Burgemeister Müller-Museum“ te bewonderen.
Onder het motto „Die steinreichen 5“ nodigen daarover uit de steden Treuchtlingen en Pappenheim gezamelijk met de gemeentes Solnhofen, Langenaltheim en Mörnsheim ervoor uit, de geschiedenis en de natuurlandschap van het zuidduitse Jura te leren kennen.
Met zijn Dom, zijn barocke Oudstad en de Willibaldsburg bied zich de oostelijk van Pappenheim gelegen universitijdsstad Eichstätt als een verder attractief doel aan.
Ook in het verdere omland zijn er vele afwisselende mogelijkheden om de vrijetijd te verbrengen.De laatst pas geopende „Altmühltal-panorama-Weg“ nodigt uit, de schoonhijd van de Natuur en kultuurlandschap tussen het Fränkische Seenland en de Donaudoobreuk- de beroemde „Weltenburger Enge“- bij Kelheim, te bevaaren of te bewandelen. De Altmühl zelf verlokt daarover uit de landschap bij een uitgebreide bootstour te genieten.
Maar Pappenheim is niet alleen als vakantiedoel aatraktiv. Ook in de Economie is het Luftkurort sinds lang een vaste naam in de omgeving. Voor zijn omvang heeft Pappenheim met zijn dorpen ongewoonlijk veel ondernemingen. Er zijn hier traditioneele handwerksbedrijven,hooggespecializeerde ondernemingen, (b.v.op IT gebied) verschillende zaken.
Verschillende cristelijke instituten hebben ook hun zit in Pappenheim en zijn belangerijke arbeitgevers. De Rummelsberger Anstalten met het Pleeghuis „Haus Altmühltal“ en zijn zogenaamde buitenwoongroep Dachsbau zijn hier als voorbeeld genoemd.
De economische Aanbiedingen voegen zich in ieder zicht in de verdere omgeving.
Dat Nürnberg maar een autouurtje van Pappenheim weg is, is ook een attractief punt.
In een stadje met zoveel gezichten is ook het gezelschappelijke leven bont en afwisselingsrijk.
In de vele verenigingen in Pappenheim is het eenvoudig mensen te vinden, die de eigen hobbies en interessen delen.
De sportverenigingen nodigen uit in vrolijke gemeenschap spannende en zinvolle tijd met elkaar te verbrengen.
Ook is men hier in christelijke en islamische gemeenschappen welkom.
Niet weinig mensen hebben zich in verschillende kleine groepjes en verenigingen voor het behoud van historische,religieuse en kulturele belangen, samengedaan.
Misschien bent u door deze woorden een beetje nieuwsgierig geworden op ons mittelfränkisch kleinood.
Als ons dit is gelukt bent u van harte uitgenodigt in Pappenheim, zijn kultuur, geschiedenis, natuur en vooral ook zijn mensen te leren kennen.
Zodat u met recht kunt zeggen „Daran erkenne ich meine Pappenheimer“
Deze text werdt van Udo Merschbecker en Jens Stößl geschreven.
Vertaling: Sophia Herzig